Η ελληνική φιλοξενία βρίσκεται σε μια από τις πιο απαιτητικές περιόδους της. Παρά την εντυπωσιακή ανάπτυξη του τουρισμού, οι επιχειρήσεις F&B δυσκολεύονται όσο ποτέ να βρουν το κατάλληλο προσωπικό. Το πρόβλημα είναι πολυεπίπεδο και δεν αφορά μόνο το service ή την κουζίνα· επεκτείνεται πλέον και σε διοικητικές θέσεις και σε στελέχη μάνατζμεντ. Η κατάσταση είναι αποτέλεσμα χρόνιων παθογενειών, λανθασμένων επιλογών και μιας βιομηχανίας που αλλάζει χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη προσαρμογή.

Η έλλειψη προσωπικού στον κλάδο της φιλοξενίας δεν αποτελεί πλέον εποχικό πρόβλημα, αλλά μια μόνιμη κρίση. Κάθε χρόνο η κατάσταση επιδεινώνεται, φέρνοντας τις επιχειρήσεις αντιμέτωπες με ένα βασικό ερώτημα: Πώς φτάσαμε ως εδώ;

Για πολλά χρόνια, το ανθρώπινο δυναμικό αντιμετωπίστηκε ως κόστος και όχι ως επένδυση. Η λογική «να βγει η σεζόν» κυριάρχησε εις βάρος της εκπαίδευσης, της εξέλιξης και της σωστής στελέχωσης. Το αποτέλεσμα ήταν χιλιάδες επαγγελματίες να εγκαταλείψουν τον κλάδο ή να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες στο εξωτερικό.

Σήμερα, το πρόβλημα επεκτείνεται βαθιά και στις διοικητικές δομές. Η έλλειψη έμπειρων επαγγελματιών ωθεί πολλές επιχειρήσεις να τοποθετούν νέους και άπειρους μάνατζερ σε θέσεις ευθύνης, όχι επειδή είναι έτοιμοι αλλά επειδή δεν υπάρχει κανείς άλλος. Συχνά, αυτοί οι νέοι μάνατζερ λειτουργούν ως «βιτρίνα», εκτελώντας εντολές χωρίς στρατηγική αντίληψη. Αυτό δημιουργεί μια κουλτούρα όπου ο μάνατζερ δεν ηγείται, απλώς επιβλέπει.

Το αποτέλεσμα είναι micromanagement στο μέγιστο βαθμό. Όταν δεν υπάρχει πραγματική ηγεσία ή εμπειρία, οι διοικήσεις καταφεύγουν στην υπερβολική επίβλεψη, δημιουργώντας ένα περιβάλλον πίεσης και ανασφάλειας.

Οι επιχειρήσεις γίνονται ακέφαλες, όχι λόγω έλλειψης προσωπικού, αλλά λόγω έλλειψης πραγματικών ηγετών. Χωρίς ηγεσία, το περιβάλλον γίνεται τοξικό: η τάξη, ο σεβασμός και η ευγένεια – αξίες που χαρακτήριζαν τον κλάδο – αντικαθίστανται από ασάφεια, άγχος και απογοήτευση.

Σε αυτό το σημείο, η εκπαίδευση αναδεικνύεται στο σημαντικότερο εργαλείο. Εκπαίδευση όχι μόνο για το προσωπικό πρώτης γραμμής αλλά και – κυρίως – για τους μάνατζερ. Οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να βασίζονται αποκλειστικά στην εμπειρία· χρειάζονται γνώση, τεχνικές, ενημέρωση για νέες τάσεις και πρακτικές σε ένα περιβάλλον που εξελίσσεται συνεχώς.

Τι μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις από αύριο

  1. Εκπαίδευση μάνατζερ σε ηγετικές δεξιότητες

Οι μάνατζερ χρειάζονται ουσιαστική εκπαίδευση σε leadership, επικοινωνία, διαχείριση ομάδας και επίλυση συγκρούσεων. Ένας μάνατζερ που ξέρει να εμπνέει και να κατευθύνει σωστά την ομάδα του μειώνει αυτόματα την ανάγκη για micromanagement και αυξάνει την απόδοση. Η διοίκηση πρέπει να δει τον μάνατζερ όχι ως “εκτελεστικό εργαλείο”, αλλά ως πυλώνα ανάπτυξης.

  1. Συνεχής εκπαίδευση προσωπικού δύο φορές τον χρόνο

Η εκπαίδευση δεν είναι “μια φορά και τέλος”. Το προσωπικό πρώτης γραμμής χρειάζεται σταθερή ενημέρωση σε τεχνικές service, εξυπηρέτηση επισκεπτών, νέες τάσεις F&B, sustainability, digital ordering, beverage trends κ.λπ. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν στην εξέλιξη των ανθρώπων τους χτίζουν ομάδες με αυτοπεποίθηση και σταθερότητα, μειώνοντας τη φυγή προσωπικού.

  1. Δημιουργία κουλτούρας feedback και ανοιχτής επικοινωνίας

Αν δεν υπάρχει κανάλι επικοινωνίας, η δυσαρέσκεια διογκώνεται. Ένα μηνιαίο feedback session, η δυνατότητα των εργαζομένων να εκφράζουν ανάγκες και προβληματισμούς, και η διοίκηση που ακούει πραγματικά, δημιουργούν υγιές εργασιακό περιβάλλον. Η κουλτούρα feedback μειώνει την τοξικότητα και χτίζει πραγματικές σχέσεις εμπιστοσύνης.

Η εκπαίδευση χτίζει ισχυρές ομάδες. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν στην εκπαίδευση των μάνατζερ και στην ανάπτυξη των εργαζομένων αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: προσελκύουν ταλέντα, διατηρούν προσωπικό και προσφέρουν εμπειρίες που βελτιώνονται συνεχώς.

Η ελληνική φιλοξενία έχει τεράστιες δυνατότητες. Για να αξιοποιηθούν, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας: ο άνθρωπος να αντιμετωπίζεται ως κεφάλαιο και όχι ως έξοδο. Η εκπαίδευση είναι το κλειδί για να επανέλθει η ποιότητα, η σταθερότητα και η επαγγελματική κουλτούρα που άλλοτε χαρακτήριζαν τον κλάδο.

Κωνσταντίνος Κυπραίος

Food & Beverage Specialist

Σχετικά Άρθρα: