Μήπως το Instagram μας στερεί τη χαρά των ταξιδιών;
Η Elizabeth Bennett στο refinery29.uk μας διηγείται τη δικιά της εμπειρία από το Instagram, καθώς και τους ενδοιασμούς, που έχει σχετικά με την επιρροή του Instagram στην ταξιδιωτική μας εμπειρία.
Ας δούμε την ιστορία της Bennett:
Όταν επισκέφθηκα το Μαρακές τον περασμένο μήνα, υπήρχε ένα μέρος που ήξερα ότι θα επισκεπτόμουν. Είχα εντοπίσει τα γαλάζια τοιχώματα και τους πανύψηλους κάκτους των Majorelle Gardens στο Instagram και αμέσως μπήκαν στην κορυφή της λίστας μου. Κατά την άφιξη, σίγουρα το τοπίο ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες, αλλά αντί να απολαμβάνω την ομορφιά και την ηρεμία, πέρασα το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μου, προσπαθώντας να βγάζω φωτογραφίες, παρακάμπτοντας τα selfie sticks, τα iPads και τους ανθρώπους, που στήνονταν για φωτογραφία.
Δεν είναι όμως περίεργο που το 2018 αν δεν δημοσιεύσεις κάτι στο Instagram, δεν συνέβη καν;
Μέσα στα επτά χρόνια από τότε που ξεκίνησε το Instagram, έχει αλλάξει εντελώς ο τρόπος που ταξιδεύουμε. Φτηνές πτήσεις και καταλύματα έχουν ανοίξει τον κόσμο μας. Ωστόσο, αν παλαιότερα κοιτάζαμε ενημερωτικά φυλλάδια ή αναζητούσαμε ηλεκτρονικές προσφορές, τώρα, χάρη στη λειτουργία του Instagram, μπορούμε να ανακαλύψουμε όμορφους προορισμούς, δροσερές προτάσεις ξενοδοχείων και εστιατορίων μέσω των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με την εταιρεία ταξιδιών Topdeck, το 18% -των 18 έως 30 ετών- βασίζει τις διακοπές του άμεσα σε αυτό που βλέπει στο Instagram, και η βιομηχανία ταξιδιών το έχει σίγουρα παρατηρήσει.
«Δεν είναι ασυνήθιστο για την ομάδα πωλήσεών μας να ακούει “το είδα στο Instagram, και έκανα κράτηση”», μου είπε ο Louis Sheridan, υπεύθυνος κρατήσεων του Mr and Mrs Smith και συνεχίζει «Υποσυνείδητα οι άνθρωποι ακολουθούν τις τάσεις των ταξιδιών ως αποτέλεσμα του Instagram. Στη συνέχεια, το Instagram επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα ξενοδοχεία σε όλο τον κόσμο εμπορεύονται τον εαυτό τους, καθώς αναγνωρίζουν τη σημασία της ύπαρξης του Instagram. Μάλιστα, υπάρχει ένα θέρετρο στις Μαλδίβες, όπου μπορούν οι ταξιδιώτες να προσλάβουν το πολύ δικό τους “Instagram Butler” (ναι, πραγματικά!), ο οποίος θα τους δείξει τα πιο φωτογενή σημεία στο νησί και θα τους δώσει συμβουλές για το πώς θα τραβήξουν τις φωτογραφίες».
Για άτομα που προγραμματίζουν διακοπές ή ταξιδεύουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, το Instagram μπορεί να τους μάθει μέρη, που την εποχή πριν από την έξυπνη τηλεφωνία, δεν θα γνώριζαν ποτέ. Αυτό έχει ανοίξει έναν ολόκληρο κόσμο δυνατοτήτων, όταν πρόκειται για περιπέτεια και αναζήτηση λιγότερο γνωστών σημείων. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, ο χρόνος μας στο ταξίδι έχει μετατραπεί σε μια μεγάλη φωτογράφηση, που κατευθύνεται από τα social media. Ενώ το ταξίδι ήταν κάποτε για εξερεύνηση και την απόλαυση της στιγμής, με το Instagram μας νοιάζει η φωτογράφηση. Για τους bloggers, τους influencers και τους φωτογράφους, που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα ως την κύρια πηγή εισοδήματός τους, είναι κατανοητό ότι ο χρόνος σε όμορφους χώρους, δαπανάται για τη λήψη φωτογραφιών. Ωστόσο, οι ταξιδιώτες αισθάνονται πίεση να δείξουν ότι περνούν καλά. “Το κάνω εν μέρει γιατί θέλω οι άνθρωποι να γνωρίζουν ότι περνάω πολύ καλά. Όταν οι άνθρωποι μου λένε ότι ζηλεύουν τις φωτογραφίες μου, ξέρω ότι έχω κάνει καλή δουλειά στο να τεκμηριώσω το ταξίδι μου” ομολογεί η Vicky, μία 27χρονη δασκάλα από το Λονδίνο.
Το Instagram μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας
Αν και το να μοιραζόμαστε φωτογραφίες από τα ταξίδια μας, δεν είναι κάτι καινούργιο (οι γονείς μου εξακολουθούν να μου δείχνουν τις διαφάνειές τους από ένα ταξίδι τους στην Ινδία το 1988), ωστόσο άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο μοιραζόμαστε τις εικόνες, καθώς τις κοινοποιούμε άμεσα στα κοινωνικά μέσα σε ένα κοινό χιλιάδων χρηστών. Το Instagram παρέχει άμεση ικανοποίηση και έγκριση, η οποία είναι εξαιρετικά εθιστική λόγω της ντοπαμίνης, που επιδρά στον εγκέφαλό μας, κάτι που σύντομα φθείρεται και μας κάνει να θέλουμε και άλλο.
Στην πραγματικότητα, μια μελέτη σε 1.400 νέους ανθρώπους διαπίστωσε ότι το Instagram είναι η χειρότερη κοινωνική πλατφόρμα για την ψυχική ευεξία και τη σωματική υγεία. Πέρα, όμως, των πιθανών επιπτώσεων στην υγεία, το Instagram επέτρεψε την ομοιογένεια των ταξιδιών. Με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να ντύνονται το ίδιο και να στολίζουν τα σπίτια τους με πανομοιότυπο τρόπο, θέλουν να πάνε στα ίδια μέρη και να πάρουν τις ίδιες εικόνες. Έτσι βλέπουμε στο Instagram τους ίδιους προορισμούς ξανά και ξανά.
Το Instagram μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον
Υπάρχει όμως μια ακόμη πιο σκοτεινή πλευρά σε όλα αυτά, ένα πρόβλημα πολύ μεγαλύτερο από το Instagram και την τροφοδότηση των ναρκισσιστικών τάσεών μας. Είναι ο αντίκτυπος που έχουμε στο περιβάλλον, καθώς δημοφιλείς προορισμοί παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα από τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό τουριστών, που τους επισκέπτονται π.χ. στις Μαλδίβες ή στο Machu Picchu στο Περού. Αντίστοιχα, στη Σαντορίνη τα αυξανόμενα ενοίκια και οι τιμές έχουν επηρεάσει οικονομικά τους νησιώτες και η τουριστική έκρηξη έχει πλήξει σοβαρά τις υποδομές και τις αυξημένες κοινωνικοοικονομικές εντάσεις.
Η εμπειρογνώμονας Eco-Travel Sarah Reid λέει ότι έχει αμέτρητες ιστορίες για το πώς το Instagram μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. «Συχνά βλέπω τουρίστες που προσφέρουν τρόφιμα σε άγρια ζώα ή ακόμη χειρότερα, να υποστηρίζουν την επιχείρηση της διακίνησης ζώων, πληρώνοντας για να ποζάρουν με ένα αιχμάλωτο άγριο ζώο σε μια προσπάθεια να επιδείξουν τη φωτογραφία στους φίλους τους στα κοινωνικά μέσα».