του Νιώτη Μιχάλη, Hospitality Manager της Revival*

Θα ήθελα με την σειρά μου να συνοψίσω σε λίγες γραμμές τι έχει συμβεί έως και σήμερα στην Παγκόσμια Τουριστική Βιομηχανία και να τονίσω ότι λύσεις σε ένα πρόβλημα που ακόμα είναι άγνωστο δεν μπορεί να υπάρξουν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι επιπτώσεις στα επόμενα 2 – 3 έτη θα είναι εκθετικά μεγαλύτερες από αυτές που αντιμετωπίζουμε όλοι μας τις μέρες που διανύουμε. Δεν είναι ώρα για συμβουλές αλλά για δύσκολες αποφάσεις, που θα βοηθήσουν αφενός να περάσουμε υγιείς την πανδημία και αφετέρου να κρατήσουμε ζωντανή την επιχειρηματική μας δραστηριότητα. Το τί είναι σωστό και τί λάθος θα το δείξει η ιστορία.

Αυτό που πρέπει όμως όλοι να κάνουμε είναι να πάρουμε λίγο πιο σοβαρά την εσωτερική μας οργάνωση. Το πώς θα προετοιμάσουμε την επιχείρησή μας στην επόμενη κρίση. Το πώς θα είμαστε σε θέση διαθέτοντας τα κατάλληλα εργαλεία να βγάζουμε γρήγορα και ακριβή συμπεράσματα ώστε να λαμβάνουμε τις κατάλληλες αποφάσεις. Να θεωρήσουμε επιτέλους ότι δεν είναι κόστος αλλά επένδυση να έχουμε μια σοβαρή εταιρεία οικονομικών υπηρεσιών. Να σταματήσουμε να καυχιόμαστε ότι μπορούμε να βγάλουμε στην χαρτοπετσέτα το αν βγαίνει ή όχι η επένδυσή μας και τέλος να καταλάβουμε ότι δεν κάνουν όλοι για όλα !!!

Το περιβάλλον είναι αρκετά έως πολύ ρευστό στον Τουρισμό. Oι τελευταίες εξελίξεις αναφέρουν παγκόσμια ετήσια μείωση στις αφίξεις κατά 30-35% το 2020 σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2019. Ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού τονίζει ότι οι αριθμοί αυτοί βασίζονται στις τελευταίες εξελίξεις, καθώς η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου κοινωνική και οικονομική πρόκληση και πρέπει να ερμηνεύεται με προσοχή, ενόψει της εξαιρετικά αβέβαιης φύσης της τρέχουσας κρίσης.

Μια αναμενόμενη πτώση 30-35% θα μπορούσε να μεταφραστεί σε μείωση των διεθνών τουριστικών εισπράξεων ύψους 450-500 δισ. δολ., σχεδόν το 1/3 του 1,5 τρισ. δολ. το 2019. Λαμβάνοντας υπόψη τις παρελθούσες τάσεις της αγοράς, θα σήμαινε ότι θα υπάρξει απώλεια ανάπτυξης βάθους 5-7 ετών λόγω του COVID-19. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΠΟΤ σημειώνει ότι το 2009, με την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις μειώθηκαν κατά 6%, ενώ η επιδημία SARS οδήγησε σε πτώση μόλις 0,4% το 2003.

Ο γενικός γραμματέας του ΠΟΤ, Zurab Pololikashvili, δήλωσε: “Ο τομέας του τουρισμού έχει δεχθεί από τα ισχυρότερα πλήγματα σε σύγκριση με όλους τους άλλους οικονομικούς τομείς. Ωστόσο, ο τουρισμός στέκεται επίσης ενωμένος για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτής της τεράστιας έκτακτης ανάγκης στην υγεία -την πρώτη και ύψιστη προτεραιότητά μας- ενώ εργαζόμαστε μαζί για να μετριάσουμε τον αντίκτυπο της κρίσης, ιδιαίτερα στην απασχόληση, και να υποστηρίξουμε τις ευρύτερες προσπάθειες ανάκαμψης μέσω της παροχής θέσεων εργασίας και να οδηγηθούμε σε διεθνή οικονομική ευημερία”.

Ο κ. Pololikashvili πρόσθεσε ότι, ενώ είναι πολύ νωρίς για να γίνει μια πλήρης εκτίμηση του πιθανού αντίκτυπου του COVID-19 στον τουρισμό, είναι σαφές ότι εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον τομέα διατρέχουν κίνδυνο να χαθούν. Περίπου το 80% όλων των τουριστικών επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ο τομέας κρατά ηγετικό ρόλο στην παροχή απασχόλησης (και άλλων ευκαιριών) για τις γυναίκες, τη νεολαία και τις αγροτικές κοινότητες.

Λαμβάνοντας υπ’ οψιν μας τα δεδομένα που έχουμε έως σήμερα θα διαπιστώσουμε ότι ο κύκλος της Παγκόσμιας Τουριστικής Βιομηχανίας έχει πληγεί όπως ποτέ άλλοτε στην σύγχρονη ιστορία του. Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν απωλέσει (έως σήμερα) 30 – 32 bl $ και οι ρυθμοί είναι αυξητικοί. Οι μεγάλοι Τουριστικοί πράκτορες βλέπουν ότι σχεδόν το 1/3 των μελλοντικών ταξιδιωτών ανησυχεί πολύ για τον ιό COVID-19 και το 73% ανησυχεί για τους ηλικιωμένους συγγενείς ή για τις ομάδες “υψηλού κινδύνου”. Το 32% των ερωτηθέντων σκέφτονται να ακυρώσουν ή να αλλάξουν τα ταξίδια τους.

Σχεδόν το 1/4 των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα αποφύγει να δει φίλους και μέλη της οικογένειας που έχουν πάει σε μια χώρα που έχει πληγεί από τον κορωνοϊό, ενώ ένα άλλο 28% θα παραμείνει μακριά από όσους έχουν συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης.

Έως και 75 εκατ. θέσεις εργασίας βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο στον ταξιδιωτικό και τουριστικό τομέα σε όλο τον κόσμο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Τουρισμού (WTTC). Το ανησυχητικό αυτό ποσοστό, βασισμένο σε έρευνα του WTTC, δείχνει απώλεια ΑΕΠ από την ταξιδιωτική και τουριστική κίνηση στη διεθνή οικονομία, που ανέρχεται σε 2,1 τρισ. δολ. το 2020.

Η τελευταία εμφάνιση αύξησης κατά 50% των θέσεων εργασίας σε κίνδυνο, σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, αντιπροσωπεύει μια σημαντική και ανησυχητική τάση, με το ιλιγγιώδες νούμερο του 1 εκατ. θέσεων εργασίας να χάνονται καθημερινά στον τομέα ου τουρισμού, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Η ανάλυση από το WTTC, η οποία αντιπροσωπεύει τον παγκόσμιο ιδιωτικό τουριστικό τομέα, καταδεικνύει επίσης το βάθος της κρίσης σε μεμονωμένες περιφέρειες. Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού αναμένεται να επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό με απώλεια έως και 49 εκατ. θέσεων εργασίας σε ολόκληρη την περιοχή, γεγονός που αντιπροσωπεύει περίπου μείωση κατά 800 δισ. δολ. ΗΠΑ στο ΑΕΠ τουρισμού. Τα τελευταία στοιχεία υποδηλώνουν επίσης ότι στην Ευρώπη υπάρχουν έως και 10 εκατ. θέσεις εργασίας στον τουριστικό τομέα σε κίνδυνο, με απώλειες περίπου 552 δισ. δολ.

Η Γερμανία πρόκειται να είναι η πιο πληγείσα χώρα στην Ευρώπη, με σχεδόν 1,6 εκατ. θέσεις εργασίας σε κίνδυνο, ακολουθούμενη από τη Ρωσία, με εκτιμώμενο 1,1 εκατ. πιθανές απώλειες θέσεων εργασίας. Η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ακολουθούν με τον τρίτο μεγαλύτερο αντίκτυπο και οι δύο χώρες αναμένεται να χάσουν έως και ένα εκατ. θέσεις εργασίας στον τομέα τουρισμού.

Η Αμερική αναμένεται επίσης να πληγεί σκληρά από την κρίση αυτή, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και το Μεξικό αναμένεται να χάσουν συνολικά 570 δισ. δολ., με σχεδόν 7 εκατ. θέσεις εργασίας στον τομέα του τουρισμού σε κίνδυνο.

Εν τω μεταξύ, η περιοχή που έχει βιώσει το λιγότερο επιζήμιο αντίκτυπο από την επιδημία του COVID-19 είναι η Μέση Ανατολή. Ωστόσο, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει απώλειες 1,8 εκατ. θέσεων εργασίας και απώλεια σε ΑΕΠ ύψους έως και 65 δισ. δολ. στην περιφερειακή οικονομία.

Ο ταξιδιωτικός τομέας συμβάλλει στο 10,4% του παγκόσμιου ΑΕΠ, είναι άμεσα υπεύθυνος για τη δημιουργία 1 στις 10 θέσεις εργασίας παγκοσμίως και για οκτώ διαδοχικά χρόνια έχει ξεπεράσει τους ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.

Τώρα σχετικά με την επίπτωση στην χώρα μας τα στοιχεία είναι άκρως αποκαλυπτικά! Με τον κορωνοϊό να σαρώνει με αγριότητα τις ευρωπαϊκές αγορές και τις ΗΠΑ -τις κύριες δεξαμενές πελατείας του ελληνικού τουρισμού-, οι επιχειρηματίες του χώρου επεξεργάζονται τις κινήσεις τους με βάση ένα «λιγότερο κακό» σενάριο.

Σύμφωνα με αυτό, τα ξενοδοχεία θα μπορούσαν να επαναλειτουργήσουν κάποια στιγμή τον Ιούνιο, υπό την προϋπόθεση πως μέχρι τότε η εξάπλωση του κορωνοϊού στην Ελλάδα και τις κύριες χώρες προέλευσης τουριστών θα καταγράφει ύφεση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, οι ξενοδόχοι προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο να είναι σε θέση να λειτουργήσουν τις μονάδες τους περί τα μέσα Ιουνίου αλλά ταυτόχρονα, κάνουν σχέδια ακόμα και να μην ανοίξουν φέτος, ανάλογα με την εξέλιξη της επιδημίας και τις οδηγίες των αρμόδιων αρχών.

Ξενοδοχειακοί όμιλοι της Κρήτης εξετάζουν το ενδεχόμενο λειτουργίας για περίοδο 2-2,5 μηνών ή και να λειτουργήσουν μόνο ένα από τα ξενοδοχεία τους φέτος.

Όπως εξηγούν, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις προχώρησαν σε σειρά επενδύσεων ανακαίνισης ή αναβάθμισης, βασιζόμενοι στα μεγέθη του 2019, αλλά και τη ζήτηση που υπήρχε για το 2020.  Τα έργα είχαν ολοκληρωθεί στις περισσότερες περιπτώσεις και οι ξενοδόχοι υπολόγιζαν να εξοφλήσουν σταδιακά τους κατασκευαστές με τις προκαταβολές που θα εισέπρατταν από τους ξένους Tour Operator για τις κρατήσεις που έγιναν στην αγορά προκρατήσεων (early bookings) μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Μια αγορά στην οποία είχαν διαθέσει τα δωμάτιά τους με έκπτωση 20-30%, ακριβώς για να εξασφαλίσουν ρευστότητα.

Η μεταπήδηση του κορωνοϊού στην Ευρώπη από τα τέλη Φεβρουαρίου και η αναστολή πληρωμών από τους ξένους Tour Operators έπληξε καίρια το «αναπνευστικό» σύστημα των ξενοδόχων, στερώντας τους το οξυγόνο ζεστού χρήματος που ανέμεναν από τους Tour Operators.

Παράλληλα με αυτήν τη νέα αξιολόγηση, ο ΠΟΤ υπογραμμίζει την ιστορική ανθεκτικότητα του τουρισμού και την ικανότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας μετά από καταστάσεις κρίσης, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας και επιβεβαιώνει ότι ο τομέας αποτελεί κεντρικό κομμάτι των προσπαθειών ανάκαμψης.

Ας παραμείνουμε όλοι ψύχραιμοι και αισιόδοξοι, προσπαθώντας ο καθένας να φανεί χρήσιμος όπου μπορεί. Ας οπλισθούμε όλοι με υπομονή και αυτοσυγκράτηση δείχνοντας πλήρη υπακοή στα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση για τις επικρατούσες συνθήκες. Με την ελπίδα ότι θα είμαστε και πάλι όλοι εδώ όταν τελειώσει αυτός ο εφιάλτης υγιείς και δυνατοί να συνεχίσουμε το έργο μας.


(*) Για περισσότερο από 20 χρόνια, ενδυναμώνουμε τις ελληνικές επιχειρήσεις προσφέροντας εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες χρηματοοικονομικού σχεδιασμού και στρατηγικής. Συνδυάζοντας τη βαθιά γνώση του κλάδου με τη χρήση νέων τεχνολογιών, συμβάλλουμε στη βιώσιμη ανάπτυξη των εταιριών και την αύξηση της κερδοφορίας τους. Οι πιστοποιημένοι Σύμβουλοί μας εξειδικεύονται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων που περιλαμβάνουν τα χρηματοοικονομικά, την αξιολόγηση και χρηματοδότηση επενδυτικών έργων, το μάρκετινγκ, την τεχνολογία πληροφορικής καθώς και την ασφάλεια δεδομένων.
Αξιοποιώντας την πολυετή μας εμπειρία στους κλάδους της Οικονομίας και του Εμπορίου, παρέχουμε υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Η μέθοδος των Συνεργειών καθώς και η ευθύνη 360ο  που εφαρμόζει η Revival επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων και ενισχύει την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, αποκομίζοντας το μεγαλύτερο δυνατό όφελος. H Revival, πιστή στο όραμά της να συμβάλλει ενεργά στην ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων, παρακολουθεί διαρκώς τις εξελίξεις και τις τάσεις της αγοράς, επενδύει στους ανθρώπους της, εκμεταλλεύεται τις απεριόριστες δυνατότητες της τεχνολογίας, αναλύει και ερμηνεύει τα δεδομένα, προτείνοντας νέα επιχειρηματικά μοντέλα λειτουργίας. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής αγοράς και αποκτώντας πιστό και πλούσιο χαρτοφυλάκιο, συνεχίζει να σχεδιάζει το μέλλον με γνώμονα τις συνέργειες και απώτερο στόχο την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. www.revivalsa.com

Σχετικά Άρθρα: