Αλεξ. Βασιλικός: “Πέντε πυλώνες που μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο χθες και στο αύριο”
Ομιλία κ. Αλεξ. Βασιλικού στην Ετήσια Γενική Τακτική Συνέλευση ΕΞΑΑΑ:
Αγαπητοί Φίλοι και Συνάδελφοι,
Είναι για μένα μια πολύ ιδιαίτερη, ανθρώπινη, στιγμή να βρίσκομαι εδώ στο βήμα της 48ης Γενικής Συνέλευσης της ΕΞΑΑΑ. Έχοντας την τιμή και την ευθύνη της εκπροσώπησής της Ένωσής μας, αυτά τα δύσκολα χρόνια της κρίσης, μοιράζομαι μαζί σας το αίσθημα δικαίωσης για όλο τον αγώνα μας και όλη την αγωνία μας. Για να κρατήσουμε όρθια τα ξενοδοχεία μας, για να δώσουμε προοπτική και μέλλον στις επιχειρήσεις μας, στις οικογένειές μας, στους εργαζόμενους και τους συνεργάτες μας, αλλά σε τελική ανάλυση και στην ίδια την ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Τα καταφέραμε και μας αξίζει να είμαστε περήφανοι για τη δουλειά μας στον τουρισμό και την προσφορά μας στη χώρα. Σήμερα όλοι αναγνωρίζουν πως η επιστροφή στην κανονικότητα έχει σ’ ένα πολύ μεγάλο βαθμό την υπογραφή και τη σφραγίδα του κλάδου, όταν η συμμετοχή του τουρισμού στο ΑΕΠ υπερβαίνει πλέον το 25%.
Αν μάλιστα σκεφτεί κανείς πως στο ξεκίνημα της κρίσης η Ελλάδα ήταν το “μαύρο πρόβατο” στα παγκόσμια media και η Αθήνα παρουσιαζόταν στα μάτια του υπόλοιπου κόσμου σαν “εμπόλεμη ζώνη”, τότε αντιλαμβάνεται πλήρως τις πραγματικές διαστάσεις της επιτυχίας του τουρισμού και τη συμβολή του στο να γυρίσουμε ως χώρα σελίδα.
Όμως δεν είμαστε εδώ για να ευλογήσουμε τα γένια μας και να επαναπαυτούμε στις δάφνες μας.
Ναι πράγματι, ο τουρισμός έδειξε και φέτος πως συνεχίζει να έχει δυναμική.
Ναι πράγματι, η Αθήνα για άλλη μια χρονιά αποδείχθηκε ένας σταθερός, προσιτός οικονομικά και ασφαλής προορισμός που σε γενικές γραμμές κατέγραψε μέχρι στιγμής καλές αφίξεις, καλές πληρότητες και θετικά δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο.
Το ζητούμενο είναι να κεφαλαιοποιήσουμε την εμπειρία και τα μαθήματα της κρίσης για να δούμε πως μπορούμε να πάμε παραπέρα. Μπορούμε;
Πιστεύω πραγματικά πως ναι. Μπορούμε!
Μια νέα Ελλάδα είναι εφικτή. Αλλά πως;
Εδώ ο κόσμος του τουρισμού έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Έδωσε μαθήματα μέσα στην κρίση και η οικονομική αξία του τουρισμού είναι πλέον τέτοια που κανείς – όπως έχω ξαναπεί – δεν μπορεί να λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο.
Ο τουρισμός είναι οδηγός, δεν είναι ουραγός. Κι είναι οδηγός προς μια νέα πορεία, μια νέα κατεύθυνση, μια νέα πραγματικότητα για την οικονομία και την κοινωνία.
Έχουμε λοιπόν κάθε λόγο, όχι μόνο σαν επιχειρηματίες και επαγγελματίες αλλά πρωτίστως ως ενεργοί πολίτες, να βγούμε μπροστά για να διεκδικήσουμε μια Νέα Ελλάδα που θα στηρίζεται πάνω σε πέντε πυλώνες.
Πέντε πυλώνες που μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο χθες και στο αύριο. Με την προϋπόθεση πως γι’ αυτό θα πρέπει να αποφασίσουμε σήμερα και όχι να κλωτσάμε το τενεκεδάκι της αναβλητικότητας και της αναποφασιστικότητας.
Πυλώνας πρώτος: Δημιουργικότητα.
Πρέπει να μάθουμε να βλέπουμε διαφορετικά τον κόσμο. Το ν’ ακολουθεί κανείς την πεπατημένη δεν τον πάει μακριά. Το “έτσι τα βρήκαμε, έτσι τ’ αφήνουμε” σημαίνει περιθωριοποίηση μέσα σ’ έναν κόσμο που αλλάζει αδιάκοπα.
Παράδειγμα η ίδια η Αθήνα. Αν και παραμένει διαχρονικά μια “δυνατή εμπειρία” για τους επισκέπτες, όπως κατέγραψε η φετινή 14η Έρευνα ΕΞΑΑΑ και GBR Consulting «Περί ικανοποίησης Επισκεπτών και Απόδοσης Ξενοδοχείων Αττικής 2018» για την οποία θα πούμε περισσότερα στη συνέχεια, από επιμέρους στοιχεία καθίσταται σαφές πως έχει ανάγκη από μια δημιουργική αναγέννηση. Μάλιστα, θα έλεγα όχι μόνον για τους τουρίστες και τους επισκέπτες αλλά και για την καθημερινότητα των πολιτών της.
Η Αθήνα έχει ανάγκη από μια δημιουργική αναγέννηση που θα φέρνει στο προσκήνιο νέες ποιοτικές επιλογές ‘ζωής’ και πολιτισμού, συμβατές με την διαχρονική ταυτότητά της και την ιστορική διαδρομή της μέσα στους αιώνες. Κι εμείς ως ΕΞΑΑΑ δώσαμε δείγμα μιας νέας, φρέσκιας, δημιουργικής προσέγγισης με την πρότασή μας “Οι πέτρες μιλούν” και θέλω με την ευκαιρία να ευχαριστήσω όλους όσοι την αγκάλιασαν.
Πυλώνας δεύτερος: Εξωστρέφεια.
Πρέπει να αποδεχθούμε όλοι πως δεν ζούμε σε κάποιο απομονωμένο νησί στη μέση ενός απέραντου ωκεανού. Ζούμε στην πλανητική οικονομία των παγκόσμιων δικτύων. Η λύση στο αίνιγμα της ανάπτυξης είναι το άνοιγμα στον κόσμο, το άνοιγμα στις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που δημιουργεί η παγκόσμια τουριστική αγορά.
Το Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος που είναι και χορηγός μας και το ευχαριστούμε, δεν συμβολίζει μόνον τις αφίξεις. Οι οποίες, ειρήσθω εν παρόδω, δεν συνάδουν με τις πληρότητες των ξενοδοχείων κι αυτό σημαίνει πως ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των αφίξεων χάνεται μέσα στον “γκρίζο κόσμο” της παραοικονομίας και του αθέμιτου ανταγωνισμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Το Αεροδρόμιο συμβολίζει επίσης και την ανάγκη να “ταξιδέψουμε” περισσότερη Ελλάδα στον κόσμο. Κι αυτό δεν αφορά μόνον τον τουρισμό. Αφορά και τον πρωτογενή τομέα, αφορά και τη βιομηχανία, αφορά και τις υπηρεσίες.
Όμως για να υπάρχει μια ρεαλιστική βάση στην επιδίωξη της εξωστρέφειας πρέπει να έχουμε ένα πράγμα κατά νου. Τίποτα δεν χαρίζεται. Η επιτυχία μιας εξωστρεφούς στρατηγικής κρίνεται από τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που αναδεικνύει.
Κι εδώ ο ελληνικός τουρισμός – οφείλουμε να το πούμε άλλη μια φορά αυτό – ενώ έχει τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα ποιότητας, ψαλιδίζονται τα φτερά της ανταγωνιστικότητάς του εξαιτίας της υπερφορολόγησης που υφίσταται.
Περισσότερη εξωστρέφεια σημαίνει περισσότερη ανταγωνιστικότητα και περισσότερη ανταγωνιστικότητα σημαίνει λιγότεροι φόροι. Δεν επιλύεται διαφορετικά αυτή η εξίσωση.
Πυλώνας τρίτος: Συνεργασία.
Το καλύτερο που όλοι θέλουμε να προσδοκούμε, δεν μας περιμένει στη γωνία. Πρέπει εμείς οι ίδιοι να το οραματιστούμε, να το σχεδιάσουμε και να το κάνουμε πραγματικότητα. Τίποτα αληθινά μεγάλο δεν γίνεται τυχαία, ούτε μπορεί να γίνει από έναν. Η συνεργασία είναι το κλειδί που μπορεί ν’ ανοίξει την πόρτα σ’ ένα καλύτερο μέλλον.
Η ΕΞΑΑΑ έχει αρκετά παραδείγματα καλών πρακτικών συνεργασίας. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω: Αστυνομικό τμήμα Επισκεπτών, Fam & Prees trips, διεκδίκηση συνεδρίων, καμπάνιες προβολής της Αθήνας.
Η συνεργασία είναι κεφαλαιώδες ζήτημα που ξεκινάει από τις σχέσεις με τη διοίκηση όλων των επιπέδων (Υπουργεία, Περιφέρεια, Δήμος Αθηναίων) και επεκτείνεται ως τις συνέργειες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όπως και τα Δίκτυα Συνεργειών μεταξύ επιχειρήσεων, φορέων κ.λπ.
Όπου ευδοκιμεί η συνεργασία τα αποτελέσματα είναι θετικά. Όταν ενώνονται δυνάμεις το 10+10 δεν κάνει απλά 20. Το αποτέλεσμα είναι πολλαπλασιαστικό. Μπορεί να κάνει 100.
Η συνεργασία είναι και η απάντηση σε μερικά κεφαλαιώδη ζητούμενα για την Αθήνα, την Αττική, τον Αργοσαρωνικό. Η αναβάθμιση και η αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου, η προώθηση της επένδυσης για την αξιοποίηση του Ελληνικού, η συνολικότερη ανάγκη της Αθήνας να ανανεώσει τις υποδομές της, να εμπλουτίσει το προϊόν της και να βελτιώσει την πρότασή της προς πολίτες και επισκέπτες, περνούν μέσα από τη συνεργασία.
Όπως και η αναβάθμιση του Πειραιά ως λιμανιού σύνδεσης με το παραλιακό μέτωπο και τα νησιά του Αργοσαρωνικού.
Όπως και το να δούμε κάποτε το μεγάλο συνεδριακό κέντρο που έχει ανάγκη η Αθήνα, καθώς εξακολουθεί να μένει στάσιμη στο συνεδριακό και επαγγελματικό τουρισμό.
Ασφαλώς το να εμπεδωθεί η κουλτούρα της συνεργασίας σε μια χώρα που κυριάρχησε επί μακρόν το “να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα” δεν είναι ούτε κάτι απλό, ούτε κάτι εύκολο. Κι ο φθόνος έχει πολλές μορφές. Μπορεί να είναι προσωπικός. Μπορεί να είναι τοπικός. Μπορεί να είναι κομματικός. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως κρύβει τη μεγάλη εικόνα κι εμποδίζει τη συνεργασία για το κοινό καλό.
Αν λοιπόν θέλουμε πραγματικά να μιλάμε για μια νέα Ελλάδα τότε το μέλλον δεν θα πρέπει να αντιγράφει το παρελθόν. Στη θέση του φθόνου, του ωχαδερφισμού και της αδιαφορίας πρέπει να μπει ο συντονισμός, ο συγχρονισμός, η κοινή προσπάθεια. Δεν μπορεί οι μισοί να ποτίζουν το δέντρο και οι άλλοι μισοί να το ροκανίζουν.
Έχουν για παράδειγμα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τα δεδομένα που προκύπτουν από τη σύγκριση Αθήνας – Βαρκελώνης σε σχετική έρευνα. Ενώ η ικανοποίηση των τουριστών από κατοίκους, τουριστικές επιχειρήσεις και τουριστικές εμπειρίες κινούνται σε γενικές γραμμές στα ίδια επίπεδα για τις δύο πόλεις, στην τελική σύγκριση η Βαρκελώνη υπερτερεί με ποσοστό ικανοποίησης επισκεπτών που ξεπερνά το 8,5/10 καθώς εκεί, δημόσια καθαριότητα, ασφάλεια και υποδομή λειτουργούν πιο δομημένα και τα προβλήματα με συγκοινωνίες, ηχορρύπανση κ.ά. είναι πολύ λιγότερα.
Μπορούμε καλύτερα, όταν συνεργαζόμαστε καλύτερα.
Πυλώνας τέταρτος: Αλληλεγγύη.
Μπορεί στο μέλλον να υπάρξουν καλύτερες εποχές, αλλά όπως είπε εύστοχα ο Σαρτρ, αυτή εδώ είναι η δική μας.
Όλοι έχουμε ευθύνη για την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε. Γι αυτό και έχουμε υποχρέωση να βλέπουμε και πέρα από το στενά ατομικό συμφέρον. Ο “παρτακισμός” δεν είναι η ενδεδειγμένη στάση σε μια εποχή μεγάλων προκλήσεων.
Οι ξενοδόχοι είμαστε πραγματικά περήφανοι γιατί σε αυτή τη δύσκολη περίοδο “βάλαμε πλάτη” προκειμένου να σταθεί όρθια η κοινωνία. Κι αυτό το αποδείξαμε έμπρακτα στην ΕΞΑΑΑ.
Τόσο η Ένωση όσο και τα ξενοδοχεία – μέλη μας από το 2012 υποστηρίζουμε έμπρακτα δομές σίτισης αλλά και διαμονής, κοινωνικά ιατρεία, Ιδρύματα κ.ά.
Επίσης, μέχρι σήμερα τα ξενοδοχεία- μέλη μας συνεχίζουν την προσφορά φαγητού σε μερίδες μία ή δύο φορές την εβδομάδα κατ’ επιλογή σε συσσίτια της εκκλησίας και των Δήμων, σε ιδρύματα ή ομάδες απόρων στην ευρύτερη περιοχή που δραστηριοποιείται η κάθε ξενοδοχειακή μονάδα που συμμετέχει στο πρόγραμμα.
‘Εχουν προσφερθεί συνολικά, περισσότερες από 105.000 μερίδες φρεσκομαγειρεμένου φαγητού (στοιχεία Αυγούστου 2018), είδη πρώτης ανάγκης π.χ. τρόφιμα, εξοπλισμός, ιματισμός κ.ά. και έχουν πραγματοποιηθεί δράσεις στα Ιδρύματα με επίκεντρο τα παιδιά και τους γέροντες.
Κινητοποιήθηκε επίσης η Ένωση και τα μέλη της για την αντιμετώπιση των συνεπειών της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι εξασφαλίζοντας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, φιλοξενία και σίτιση για τους πληγέντες.
Αλλά και στο μείζον ζήτημα του προσφυγικού η Ένωση έσπευσε εξ’ αρχής να παρέμβει για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Υπήρξε πρωτοβουλία φιλοξενίας προσφύγων με την συνεργασία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες αλλά και συμμετοχή στο πρόγραμμα υποστήριξης ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων που φθάνουν στην Ελλάδα “Hotels Giving for Kids” σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μποδοσάκη, τους Γιατρούς του Κόσμου και άλλους φορείς.
Τα καλύτερα λόγια είναι οι πράξεις. Οι ξενοδόχοι αποδεικνύουμε σταθερά το υψηλό επίπεδο κοινωνικής ευθύνης που πρέπει να χαρακτηρίζει σήμερα κάθε σύγχρονη επιχείρηση.
Η συμβολή στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, η επένδυση στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Νέα Ελλάδα σημαίνει νέο αναπτυξιακό μοντέλο στο οποίο η επιχειρηματικότητα είναι βασικός μοχλός της κοινωνικής προόδου και συνοχής. Επιχειρήσεις σύγχρονες, καινοτόμες, εξωστρεφείς, δεν μπορούν παρά να επιδεικνύουν υπευθυνότητα απέναντι στο κοινωνικό σύνολο συνεισφέροντας στην ευημερία του.
Πυλώνας πέμπτος: Αμεσότητα.
Το μέλλον τρέχει με υψηλές ταχύτητες. Στην εποχή του γρήγορου ίντερνετ ο χρόνος αποκτά άλλη πυκνότητα. Τα γεγονότα τρέχουν κι αν δεν υπάρχει η αμεσότητα αντίδρασης που πρέπει να υπάρχει τότε τα αποτελέσματα μπορεί να είναι πραγματικά καταστροφικά και σε επιχειρησιακό επίπεδο και σε επίπεδο της διεθνούς εικόνας της χώρας.
Δυστυχώς ζήσαμε τέτοια γεγονότα και ζήσαμε με δραματικό τρόπο το έλλειμμα αμεσότητας που χαρακτηρίζει δομές και φορείς επιφορτισμένους με το έργο της πολιτικής προστασίας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Το περσυνό καλοκαίρι είχαμε το θέμα της ρύπανσης του Αργοσαρωνικού από πετρελαιοκηλίδα, φέτος ζήσαμε την τραγωδία στο Μάτι αλλά και τις πλημμύρες.
Το μόνο σίγουρο για κάθε απρόβλεπτο γεγονός είναι πως θα συμβεί. Κι αυτό δεν έχει συνειδητοποιηθεί όσο θα έπρεπε.
Είτε πρόκειται για μια φυσική καταστροφή είτε για μια διαχείριση κρίσης σκουπιδιών είτε μια εκτεταμένη διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος οι χρόνοι αντίδρασης δεν μπορεί να έχουν την παραμικρή σχέση με τους χρόνους αντίδρασης του παρελθόντος. Απαιτείται αμεσότητα αντίδρασης στον ίδιο σχεδόν χρόνο με την εκδήλωση του συμβάντος κι όπως έχει δείξει η ίδια η ζωή είμαστε ακόμη πολύ μακριά από το να το πετύχουμε. Όμως πρέπει. Διότι η κλιματική αλλαγή είναι δεδομένη όπως εξίσου δεδομένη είναι και η ταχύτητα της μετάδοσης της πληροφορίας.
Αγαπητοί Φίλοι και Συνάδελφοι,
Η επιστροφή στην κανονικότητα και η τυπική, έστω, έξοδος από τα μνημόνια θέτει εκ των πραγμάτων το ζήτημα της επανατοποθέτησης της χώρας πάνω στον παγκόσμιο χάρτη.
Ούτε με το “δε βαριέσαι”, ούτε με το “φόρος σε ό,τι κινείται” μπορούμε να πάμε μπροστά.
Είναι ο σωστός χρόνος για να εκπέμψουμε το σωστό μήνυμα. Το μήνυμα πως η Ελλάδα μαθαίνει, πως η Ελλάδα αλλάζει, πως ακολουθεί με συνέπεια και συνέχεια το δύσκολο δρόμο της αυτοβελτίωσης και δεν οπισθοδρομεί στην ευκολία και τη βολικότητα που ανακυκλώνουν αδυναμίες και αδιέξοδα.
Δημιουργικότητα, Εξωστρέφεια, Συνεργασία, Αλληλεγγύη και Αμεσότητα είναι πέντε πυλώνες πάνω στους οποίους μπορεί να στηριχτεί ένα νέο όραμα της χώρας για τον 21ο αιώνα.
Σε αυτό τον δημόσιο διάλογο για τον προσανατολισμό της πορείας της χώρας, ο τουρισμός δικαιούται να έχει λόγο. Η επιτυχία του αναδεικνύει πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν στα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν.
Το θετικό οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα του τουρισμού τον καθιστά εκ των πραγμάτων ηγέτη αυτής της μεγάλης προσπάθειας που πρέπει να ξεδιπλωθεί, σηματοδοτώντας μια Ελλάδα που μπορεί να είναι ψηλά και να κερδίζει.
Αυτό μας αξίζει. Γιατί αυτό έχουμε μάθει εμείς οι ξενοδόχοι να διεκδικούμε και να πετυχαίνουμε. Κι αυτό είναι ένα μήνυμα που πρέπει να το αναδείξουμε.
Μια καλύτερη Ελλάδα δεν θα πέσει από τον ουρανό, δεν θα αναδυθεί από τους αφρούς της θάλασσας, ούτε θα μας την προσφέρει κανείς σε συσκευασία δώρου.
Μπορούμε μόνο εμείς να την κερδίσουμε με το σπαθί μας, δίνοντας καθημερινά τον καλύτερο εαυτό μας!